Skip to main content

Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka im. Wandy Stachiewicz

Polish Institute of Arts and Sciences in Canada

POLSKI INSTYTUT NAUKOWY W KANADZIE I BIBLIOTEKA IM. WANDY STACHIEWICZ
Rozpowszechnianie wiedzy w Kanadzie o polskim dziedzictwie kulturalnym

Misja, Cele i Zadania

Polski Instytut Naukowy w Kanadzie zrzesza polskich oraz kanadyjskich naukowców z różnorodnych dyscyplin akademickich, zarówno humanistycznych jak i ścisłych, oraz artystów i wybitnych przedstawicieli wolnych zawodów. Misją Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie jest szerzenie wiedzy o dziedzictwie intelektualnym i artystycznym Polski w wielokulturowym społeczeństwie kanadyjskim.

Polski Instytut w Kanadzie czytelnia
Biblioteka im. Wandy Stachewicz - Polski Instytut w Kanadzie - czytelnia główna.
Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka Wandy Stachewicz
Wnętrza Polskiego Instytutu w Kanadzie -  Montreal.

Historia i działalność

Polski Instytut Naukowy w Kanadzie powstał w 1942 r., jako oddział Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce. Jego założycielami byli polscy naukowcy przebywający na emigracji, wspierani przez profesora Oskara Haleckiego z Nowego Jorku i światowej stawy neurochirurga dra Wildera Penfielda, prof. Uniwersytetu McGill

Celem Instytutu, który był organizacją autonomiczną i apolityczną Polaków w Kanadzie, była praca kulturalna oraz upowszechnianie w społeczeństwie kanadyjskim historii, sztuki oraz kultury polskiej. Od początku swojego istnienia Instytut ma siedzibę na Uniwersytecie McGill w Montrealu. Pierwszym dyrektorem oddziału został prof. Józef Pawlikowski z Politechniki Montrealskiej, długoletni profesor z Politechniki Warszawskiej. W I 963 r. kierownictwo instytucją przejął Tadeusz Romer, byty minister spraw zagranicznych rządu polskiego w Londynie. Za jego kadencji Instytut usamodzielnił się jako Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i znacznie poszerzył swoją działalność.

Początkowo Instytut zaistniał jako Oddział Kanadyjski Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce z siedzibą w Nowym Jorku. Miał on służyć wymianie opinii naukowych między Polakami i Kanadyjczykami oraz występować w obronie wolnej myśli naukowej w Polsce.

W 1976 r. Oddział Montrealski Polskiego Instytutu Naukowego oddzielił się od Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce i zaistniał jako samodzielna instytucja kanadyjskiej wyższej użyteczności publicznej.

Rektor Uniwersytetu McGill oraz rektor Uniwersytetu Montrealskiego zostali honorowymi członkami Instytutu, natomiast profesor Penfield - jego pierwszym prezesem. Rodzima uczelnia profesora Penfielda, Uniwersytet McGill, ugościła nowopowstały Instytut na swoim kampusie, gdzie Instytut miał siedzibę do września 2016 roku. 

Jednym z najważniejszych osiągnięć Instytutu było doprowadzenie do powstania Biblioteki Polskiej w Montrealu. Jej założycielką w 1943 r. i długoletnim kustoszem była Wanda Stachiewicz, której imieniem nazwano bibliotekę w 1984 r.

Archiwum

Zbiory archiwalne Instytutu sá raczej skromne i składają się głównie z dokumentacji wewnętrznej, obejmującej działalność Instytutu w latach 1943-2001 oraz doty­czącej działalności członków Instytutu.

Do szczególnie cennych należą zbiory kartograficzne, grafiki polskiej, kasety wideo z nagraniami z życia Polonii montrealskiej.

Polski Instytut w Kanadzie Montreal
Polski Instytut w Kanadzie - budynek główny

Biblioteka

Biblioteka Polska w Montrealu powstała w roku 1944 z inicjatywy Wandy Stachiewicz jako ośrodek dokumentacji i informacji naukowej dla powstałego kilka miesięcy wcześniej Polskiego Instytutu Naukowego. W uznaniu wagi jej księgozbioru, Uniwersytet McGill udziela Bibliotece siedziby i uniwersyteckich przywilejów. Wypełniając zadania biblioteki naukowej o profilu humanistycznym, Biblioteka pozostaje ważną instytucją polonijną i jedyną na terenie Ameryki Północnej polską niezależną biblioteką publiczną.

Księgozbiór składa się obecnie z ponad 48 tys. książek.

Do unikatowych publikacji należy oryginalny tekst Konstytucji 3 maja, wydanej w języku angielskim 1791 r. w Londynie. 

Biblioteka przechowuje także ponad 400 rycin. Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja grafiki polskiej pochodząca z okresu międzywojennego, a także drzeworyty Władysława Skoczylasa.

Biblioteka i. Wandy Stachewicz w Montrealu
Pracownicy i Wolontariusze Instytutu Piłsudskiego w Londynie.

MABPZ

Polski Instytut w Kanadzie i Biblioteka im. Wandy Stachewicz, jako jedna instytucja, przystąplili do Stałejkonferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie, na poczatku lat 90. XX w.

KONTAKT & INFO


ADRES

Polish Institute of Arts and Sciences in Canada
4220 Rue Drolet
H2W 2L6 Montreal,
Quebec
Canada

telefon & email

T: +1 (514) 379-4220
E: office AT polishinstitute.org

www.polishinstitute.org →

FORMULARZ KONTAKTOWY

Postaci
Współczesne | Historyczne | Autorzy Publikacji


Publikacje & Aktualności


Sesje MABPZ | Uczestnictwo


45 | 2023
Szwajcaria
44 | 2022
Polska
41 | 2019
Polska
40 | 2018
Francja
39 | 2017
USA
38 | 2016
Wielka Brytania
37 | 2015
Szwajcaria
36 | 2014
Włochy
35 | 2013
Węgry
34 | 2012
Polska
33 | 2011
Szwajcaria
32 | 2010
Polska
31 | 2009
Francja
30 | 2008
Włochy
29 | 2007
Wielka Brytania
28 | 2006
Węgry
26 | 2004
Polska
25 | 2003
Szwajcaria
24 | 2002
Wielka Brytania
22 | 2000
Francja
20 | 1998
Szwajcaria
18 | 1996
Polska
13 | 1991
Szwajcaria

Stała Konferencja Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie | MABPZ

Stała Konferencja
Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie

Sekretariat

Muzeum Polskie w Rapperwsilu
Schloss Rapperswil
Postfach 1251
CH-8640 Rapperswil
Schweiz

Kontakt

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
+41 (0)55 210 18 62

UWAGA

Z Sekretariatem MABPZ
prosimy kontaktować się tylko w kwestiach dotyczących Konferencji.

Niniejszy portal internetowy Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie (MABPZ) został zainicjowany i był prowadzony do 2018 roku przez pracowników Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie i Biblioteki im. Wandy Stachiewicz.
www.polishinstitute.org

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych
www.mkidn.gov.pl

Przy współpracy z Fundacją Silva Rerum Polonarum z Częstochowy
www.fundacjasrp.pl

Od 2020 r., projekt finansowany jest ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego; dzięki wsparciu Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą - Polonika
www.polonika.pl

Deklaracja dostępności strony internetowej
Deklaracja PDF pobierz

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Fundacja Silva Rerum Polonarum Częstochowa
Instytut Polonika